คำนิยาม

ประเทศและองค์กรต่าง ๆ ใช้ศัพท์บัญญัติในการอธิบายทาสสมัยใหม่ต่างกัน แม้แต่คำว่า “ความเป็นทาส” เองและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับการย้ายถิ่นฐานและสิทธิของแรงงาน เช่น การค้ามนุษย์ แรงงานบังคับ แรงงานขัดหนี้ การบังคับให้สมรสหรือสมรสเพื่อรับใช้ และการแสวงผลประโยชน์จากเด็กก็แตกต่างกัน

เรายึดคำนิยามจากสนธิสัญญาระหว่างประเทศ การทำความเข้าใจคำศัพท์เหล่านี้เป็นสิ่งสำคัญในการระบุและกล่าวถึงความต้องการของชุมชน การสร้างนโยบายสนับสนุนและหลักการของโครงการต่าง ๆ

การค้ามนุษย์

มีการให้คำนิยามการค้ามนุษย์ไว้ในพิธีสารว่าด้วยการค้ามนุษย์ของสหประชาชาติ (UN Trafficking in Persons Protocol) หรือที่รู้จักกันในฐานะพิธีสารปาเลอร์โมอันหนึ่งจากสามพิธีสารที่เสริมอนุสัญญาสหประชาชาติเพื่อต่อต้านอาชญากรรมข้ามชาติที่จัดตั้งในลักษณะองค์กร ซึ่งที่ผ่านมามี 173 ประเทศที่ได้ยื่นสัตยาบันแล้ว

การค้ามนุษย์เกี่ยวข้องกับสามขั้นตอน

การจัดหา การขนส่ง การส่งต่อ การจัดให้อยู่อาศัยหรือการรับไว้ซึ่งบุคคล
ด้วยการขู่เข็ญ หรือการใช้กำลัง หรือการบีบบังคับรูปแบบอื่น ๆ ด้วยการลักพาตัว ด้วยการฉ้อโกง ด้วยการหลอกลวง ด้วยการใช้อำนาจโดยมิชอบหรือด้วยการใช้สถานะของความเสี่ยงภัย หรือการให้หรือรับเงิน หรือผลประโยชน์เพื่อให้ได้มาซึ่งความยินยอมของบุคคลผู้มีอำนาจ ควบคุมบุคคลอื่น
โดยมุ่งหวังจะแสวงหาประโยชน์จากบุคคลนั้น ผ่านการค้าประเวณีของบุคคลอื่นหรือการแสวงประโยชน์ทางเพศ การบังคับใช้แรงงาน การเป็นทาส (หรือการกระทำเยี่ยงทาสอย่างอื่น) การทำให้ตกอยู่ใต้บังคับ หรือการตัดอวัยวะออกจากร่างกาย

การจัดหา การขนส่ง การส่งต่อ การจัดให้อยู่อาศัยหรือการรับเด็กไว้เพื่อแสวงประโยชน์จัดเป็น “การค้ามนุษย์” แม้การกระทำนี้จะไม่เกี่ยวข้องกับการคุกคาม การใช้กำลัง หรือการบังคับ

แรงงานบังคับ

มีการนิยามแรงงานบังคับในอนุสัญญาองค์การแรงงานระหว่างประเทศ ว่าด้วยแรงงานบังคับ ค.ศ. 1930 (ฉบับที่ 29) (International Labour Organization (ILO) Convention on Forced Labour 1930 (No. 29)) ไว้ว่า “งานหรือบริการซึ่งได้จากบุคคลใดจากการคุกคามโดยวิธีการลงโทษใด และโดยที่บุคคลผู้นั้นไม่ได้มอบงานหรือบริการให้ด้วยความสมัครใจ”
คำนิยามนี้ไม่รวมถึงการเกณฑ์ทหาร พันธะทางสังคมโดยทั่วไป การลงโทษโดยคำสั่งศาลในกรณีฉุกเฉินและการบริการชุมชนเล็กน้อย

ความเป็นทาสหรือการปฏิบัติเยี่ยงทาส

Slavery is defined in the 1926 Slavery Convention also known as “Convention to Suppress the Slave Trade and Slavery” as the status or condition of a person over whom any or all of the powers attaching to the right of ownership are exercised.

มีการนิยามความเป็นทาสในอนุสัญญาว่าด้วยความเป็นทาส (1926 Slavery Convention) หรือที่รู้จักในนาม “อนุสัญญาว่าด้วยการปราบปรามการค้าทาสและความเป็นทาส” โดยความเป็นทาสหมายถึงสถานะหรือสภาพของบุคคลเหนือบุคคลอื่นโดยมีอำนาจทางหนึ่งทางใดในการมีสิทธิเป็นเจ้าของบุคคลนั้น

พิธีสารที่แก้ไขเพิ่มเติมในปี ค.ศ. 1956 ในอนุสัญญาเสริมว่าด้วยการเลิกทาสได้ปรับปรุงอนุสัญญาว่าด้วยความเป็นทาส ค.ศ. 1953 (Supplementary Convention on the Abolition of Slavery) โดยนิยาม ‘การปฏิบัติเยี่ยงทาส’ ซึ่งได้แก่ แรงงานขัดหนี้ การบังคับให้สมรสหรือสมรสเพื่อรับใช้ การขายหรือการแสวงประโยชน์จากเด็ก (โดยรวมถึงความขัดแย้งที่มีอาวุธ) การเป็นทาสติดที่ดินหรือทาสโดยกำเนิด

อนุสัญญาว่าด้วยความเป็นทาส ปี ค.ศ. 1926 ยังเรียกร้องให้เกิดการป้องกันและปราบปรามการค้าทาสและการเลิกทาสในทุกรูปแบบอย่างต่อเนื่องและสมบูรณ์อีกด้วย

แรงงานขัดหนี้

อนุสัญญาเสริมว่าด้วยการเลิกทาส (มาตรา 1 (a)) ปี ค.ศ. 1956 (Supplementary Convention on the Abolition of Slavery (Article 1(a)) นิยามแรงงานขัดหนี้ว่าเป็น “สถานะหรือสภาพที่เกิดจากการจำนำโดยเจ้าหนี้ต่อแรงงานของบุคคลหรือแรงงานของบุคคลภายใต้การควบคุมของบุคคลนั้นเพื่อเป็นหลักประกันหนี้ในกรณีที่ค่าของแรงงานเหล่านี้ซึ่งประเมินแล้วไม่สามารถชำระหนี้ได้หรือระยะเวลาและลักษณะของการให้แรงงานเหล่านี้ไม่จำกัดหรือไม่ได้กำหนดไว้” แรงงานขัดหนี้เป็นสภาพที่บุคคลถือว่าการทำงานเป็นวิธีการชดเชยหนี้

การบังคับให้สมรสหรือสมรสเพื่อรับใช้

การบังคับให้สมรสและการสมรสก่อนวัยเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนขั้นรุนแรงที่ส่งผลกระทบต่อทั้งชายและหญิง แต่ในกรณีส่วนมากเด็กผู้หญิงและผู้หญิงเป็นเหยื่อกลุ่มหลัก

อนุสัญญาว่าด้วยความเป็นทาส ปี ค.ศ. 1956 (The 1956 Slavery Convention) ได้นิยามการปฏิบัติต่อไปนี้ว่าเป็นการบังคับให้สมรส

ผู้หญิงได้ถูกผูกสัญญาหรือยกให้ในการสมรสโดยพ่อแม่ ผู้ปกครอง ครอบครัว หรือบุคคลหรือกลุ่มบุคคลอื่นได้รับเงินหรือสิ่งอื่น โดยที่ผู้หญิงไม่มีสิทธิในการปฏิเสธ หรือ
สามีของผู้หญิง ครอบครัวของสามี หรือญาติของสามีมีสิทธิที่จะส่งต่อผู้หญิงไปยังบุคคลอื่นโดยได้รับสิ่งมีค่าหรือสิ่งอื่นตอบแทน
ผู้หญิงที่สามีเสียชีวิตที่จะตกเป็นมรดกของบุคคลอื่น

คำนิยามนี้มีการปรับปรุงในปี ค.ศ. 2006 โดยเลขาธิการสหประชาชาติซึ่งให้ความเห็นว่า “การบังคับให้สมรสคือการที่ไม่มีการยินยอมโดยอิสระหรือถูกต้องจากฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งอย่างน้อยหนึ่งฝ่าย” ดังนั้นการบังคับให้สมรสจึงหมายถึงสถานการณ์ที่การสมรสเกิดขึ้นโดยปราศจากการยินยอมจากฝ่ายหนึ่งหรือทั้งสองฝ่ายไม่ว่าพวกเขาจะอายุเท่าใด และสัมพันธ์กับความทุกข์ทางกายหรือจิตใจ ดังที่ระบุไว้ใน Joint General Recommendation No. 31 ของคณะกรรมาธิการว่าด้วยการยุติการแบ่งแยกต่อผู้หญิง (The Committee on the Elimination of Discrimination against Women)

การสมรสก่อนวัยโดยเฉพาะในเด็กอายุต่ำกว่า 16 ปี เกี่ยวข้องกับการบังคับให้สมรสเนื่องจากผู้เยาว์เป็นผู้ที่ไม่สามารถให้ความยินยอมได้ ดังนั้นจึงพึงตระหนักไว้ว่าหลาย ๆ ประเทศอนุญาตให้เด็กชายหรือหญิงอายุ 16 หรือ 17 ปีที่ต้องการจะสมรสโดยต้องได้รับการยินยอมจากผู้ปกครองหรือได้รับคำสั่งศาลก่อน

รูปแบบที่เลวร้ายที่สุดของการใช้แรงงานเด็ก

ในอนุสัญญาองค์การแรงงานระหว่างประเทศ ฉบับที่ 182 ว่าด้วยการระงับและการกระทำงานโดยเร่งด่วนเพื่อการยุติรูปแบบที่เลวร้ายที่สุดของการใช้แรงงานเด็ก (the 1999 International Labour Conference Convention No.182, concerning the Prohibition and Immediate Action for the Elimination of the Worst Forms of Child Labour) ระบุว่า “รูปแบบที่เลวร้ายที่สุดของการใช้แรงงานเด็ก” ประกอบด้วย

ความเป็นทาสและการปฏิบัติเยี่ยงทาสทุกรูปแบบ อาทิ การค้าเด็ก แรงงานขัดหนี้ การเป็นทาสติดที่ดินหรือการบังคับแรงงานในรูปแบบอื่นใด อันรวมถึงการใช้เด็กในสงครามและความขัดแย้งที่มีอาวุธมาเกี่ยวข้อง
กิจกรรมอื่นใดที่มีการแสวงประโยชน์ทางเพศจากเด็ก เช่น การค้าประเวณี สื่อลามกอนาจาร หรือการแสดงในสื่อลามกอนาจาร
การใช้เด็กในกิจกรรมที่ผิดกฎหมาย โดยเฉพาะในการผลิตหรือค้ายาเสพติด
งานที่อาจทำลายสุขภาพ ความปลอดภัยหรือสวัสดิภาพของเด็ก (หรือที่เรียกว่า “งานอันตราย”)